Diş Kök Hücresi Umutlandırdı
Çalışma, saygın bilim dergilerinden Stem Cell Translational Medicine’da “Kornea Stoma Rejenerasyonu için Yeni Bir Hücresel Kaynak: Diş Pulpa Kök Hücreler” adıyla yayımlandı.
Kornea körlüğü dünya çapında milyonlarca bireyi etkilemektedir. Kornea yaralandığında ve bulanık olduğunda meydana gelir. Işık, ışığa duyarlı retinaya ulaşmak için göze nüfuz edemez. Kornea çizilmesi, büyük ölçüde geri dönüşü olmayan bir olay olduğu için, tedavinin en çok başvurulan yöntemi kadavralardan alınan yeni bir kornea kullanılarak doku nakli yapmaktır. Dünya çapında verici sıkıntısı olduğu ve yapılan nakiller sonrasında doku reddi olabileceği olasılığı nedeniyle araştırmacılar, kornea rejenerasyonu için yeni bir kaynak arayışı içindeydiler. (Kornea naklinde mevcut başarısızlık oranı; 10 yıl sonra yaklaşık yüzde 38’lerde -öncelikle doku reddi nedeniyle-)
Kaynakları Aynı
Pittsburgh Üniversitesi Göz Hastalıkları bölümünden Dr. James L. Funder Burg ve Fatıma Trend Picard liderliğindeki ekip yetişkin diş pulpa kök hücrelerine (DSC) olası bir çözüm olarak odaklanmaya karar verdi. Dr. Funder Burgh, “Eğer yaralı dokuyu değiştirmek için hastanın kendi hücrelerini kullanarak kornea mühendisliğini oluşturabilirsek mevcut tedavinin kısıtlılıklarını bypass edebiliriz” dedi. Araştırmacılar, diş kaynaklı kök hücrelerin farklı hücrelere dönüşebileceğinin bugüne değin birçok araştırma ile kanıtlandığını belirttiler. Ayrıca kornea dokusu ile diş kök hücrelerinin benzer olduklarını ve embriyonik dönemde her ikisinin de kraniyal (kafatası kaynaklı) sinir kabartısı (krest) kaynaklı olduğu için bu hücrelerin bir çözüm olabileceğini düşündüklerini belirttiler. Araştırma ekibinde bu özellik nedeniyle diş kök hücrelerinin kornea hücrelerine dönüşebilmesini uyarabileceği inancı oluştu. Araştırma ekibi üniversitenin diş okulunda rutin diş çekimi sonrasında atılan molar dişlerden kök hücre toplamaya başladı.
Kornea Hücresi Ürettiler
Toplanan kök hücreler kornea hücrelerine (nematosit) dönüştürebilmek için özel laboratuvar koşularında yetiştirildiler. Araştırmacılar diş kök hücrelerinden oluşturulan korneal hücreleri test ettiklerinde; insan gözünde doğal olarak yetişenlerle aynı özelliklerde olduğunu buldular. Daha sonra bu hücreleri kornea biçiminde büyüteç özelliği olan alt yapı üzerine ektiler ve kornea dokusunun oluşumunu gözlemlediler.
Dört hafta sonra, hücreler gerçek bir korneanın karmaşık organizasyonu taklit eden bir yapıya bürünmüştü. Araştırmacılar, sonucu takip etmek için farenin sağ gözüne diş kaynaklı kök hücrelerden elde edilen nematosistleri bir boya ile işaretleyerek enjekte ederlerken, sol gözüne ise hiçbir şey içermeyen solüsyonu enjekte ettiler. Beş hafta sonra farelerin gözleri test edildiğinde, diş kaynaklı kök hücrelerinin oluşturduğu nematosistler kornealarda kaldı ve doğal nematosiste benzer davrandılar. Tedavi edilen farelerin korneaları netti ve reddedilmeye dair hiçbir bulgu yoktu.
Araştırmacılar, “Bu bulguların kornea stoma körlüğü için hücresel veya doku mühendisliği tedavilerinde Pluripotent hücrelerin klinik uygulama için bir potansiyel olduğunu gösterdiğini” belirttiler. Pluripotent kök hücreler, gelişen bir embriyonun erken safhalarında var olan, canlıyı oluşturan özelleşmiş tüm hücre tiplerine dönüşebilme yeteneğindeki henüz farklılaşmamış hücrelerdir.
EBOLA 15 Dakikada Test Edilecek
Dünya Sağlık Örgütü, Ebola için ilk tanı amaçlı testi onayladı. Test ile elektriğe ihtiyaç olmadan sadece parmakdan alınan birkaç damla kan ile 15 dakika gibi kısa bir sürede sonuç almak mümkün. Bu uzak ve bakir bölgelerde çalışan sağlıkçılar için büyük bir kolaylık sağlayacak.
Güncel polimeraz zincir tepkimesi (PZR) tabanlı testler ile sonuçları döndürmek için kan alındıktan sonra bir eğitimli personel ile düzgün donanımlı laboratuvara numunenin güvenli taşınması en azından birkaç saat gerektirir. Bir şüpheli vakada test laboratuvarından ne kadar uzakta olduğuna bağlı olarak, test sonuçlarını almak bir gün veya daha fazla sürebilir.
ABD’nin Colarado eyaletinde bulunan Corgenix Broomfield şirketi tarafından üretilen yeni testte, belirli bir Ebola virüsü proteinini tanıyan antikorlar kullanılıyor. Liste fiyatı test başına yaklaşık 15 dolar olacağı bildirildi. Testi geliştirmeye yardımcı olan Louisiana New Orleans Tulane Üniversitesi Hemorajik Hastalıklar Uzmanı Dr. Robert Garry Afrika’da kullanılmak üzere toplu satın almalar ve tedarikçiler için indirimler olacağını özellile vurguladı.
Yüzde 90'ın Üstünde Başarı
Dünya Sağlık Örgütü testin enfekte kişiler içinde yüzde 92 ve bulaşmamış olanlarda ise yüzde 85 doğru tanım yaptığını duyurdu. Dr. Garry testin mevcut PCR testleri ile desteklenmesi gerektiğini belirtti. Dr. Garry, bir hızlı testin her zaman bir tarama testi olacağını da vurguladı.
Ebola vaka sayısı Eylül ve Ekim aylarında salgın yüksekliğinden yana azalmıştır. Ama Gine ve Sierra Leone’de, her hafta bilinen zincirleri bağlı olmayan yeni vakaların görünmeye devam ettiğini belirten Dr. Garry bu testin hastalık açısından yeni sıcak noktaları hızla belirlemede yardımcı olacağını da ifade etti.
Polimeraz zincirleme tepkimesi (Polymerase Chain Reaction - PCR), DNA içerisinde yer alan, dizisi bilinen iki segment arasındaki özgün bir bölgeyi enzimatik olarak çoğaltmak için uygulanan tepkimedir.
*Kaynak: Aydınlık Gazete
